17 Melkkliertumoren bij de rat

Mammatumoren of melkkliergezwellen zijn de meest voorkomende gezwellen bij ratten. Meestal betreft het (oudere) vrouwelijke ratten, maar soms ontstaan ze al op jongere leeftijd en ook mannelijke ratten kunnen melkkliergezwellen krijgen. Het kan een enkele/solitaire tumor betreffen, maar er kunnen ook meerdere tumoren min of meer tegelijkertijd ontstaan. De tumoren kunnen soms in korte tijd tot enorme (meer dan 10 cm doorsnede) massa’s uitgroeien. Naarmate ze groter worden kosten ze het lichaam veel energie en bouwstoffen (kan vermagering geven) en geeft het risico’s van ulceraties (open plekken door openschuren of  door de huid heen groeien) en infectie.

Type tumoren en ontstaan

Het grootste deel (90%)  van de mammatumoren betreft goedaardige gezwellen (fibroadenomen). Zo’n 10% van de melkkliergezwellen zijn kwaadaardig (adenocarcinomen) en ook binnenin de fibroadenomen kunnen kwaadaardige carcinomen ontstaan. Volgens Percy en Barthold zou bij 90% van de ratten met fibroadenomen een hypofysetumor aanwezig zijn, die verhoogde concentraties van groeihormoon zou geven. Andere hormonen die een rol spelen in de ontwikkeling zijn prolactine (wordt ook in de hypofyse gemaakt, stimuleert de melkklieren) en oestrogenen. Er zijn aanwijzingen dat erfelijke invloeden een rol spelen in het ontstaan. Verder blijken overgewicht en te ruim voeren het risico op mammatumoren te vergroten.

Preventie

Het op jonge leeftijd (vóór de leeftijd van 90 dagen) wegnemen van de eierstokken, heeft een preventief effect op het ontstaan van melkkliertumoren. Castratie/sterilisatie op oudere leeftijd lijkt geen duidelijk voordeel meer te geven. Bij een deel van de tumoren blijkt een dagelijkse behandeling met Galastop (een prolactine remmer) een remmende invloed te hebben op de ontwikkeling van de gezwellen. In laboratoriumonderzoek bleken visolie en vitamine D beschermend te werken in het voorkómen van bepaalde vormen van mammatumoren.

Behandeling

Het meeste succes zal behaald worden door chirurgisch wegnemen van de melkkliergezwellen. Het komt regelmatig voor dat enkele maanden (of eerder!) na chirurgie in een  andere melkklier ook weer een tumor ontstaat. Bedenk hierbij dat enkele maanden verhoudingsgewijs op een rattenleven een lange periode is. In het geval dat de algehele toestand van de rat chirurgie te risicovol maakt, is het een optie te kiezen voor een medicinale behandeling met Galastop.

Bron: Dierenkliniek Winkelhof