18 Onzindelijkheid en Sproeien – Dierenartsenpraktijk Ypenburg en Nootdorp

Plasproblemen zijn veel voorkomende problemen bij de kat en kunnen vele oorzaken hebben.

Belangrijk is om altijd eerst medische oorzaken uit te sluiten d.m.v. een urine onderzoek. Wilt u graag een urine onderzoek laten uit voeren maak de kattenbak dan goed schoon met alleen heet water en droog deze af met keukenpapier.

Gebruik in de bak dan geen grit maar speciale plastic korrels die geen vocht opnemen, zoals Katkor. Dit product hebben wij op de praktijk voorradig.

Zodra de kat geplast heeft,houdt er rekening mee dat dit enkele uren kan duren, kunt u de urine direct aan de balie afgeven, mocht u het niet direct kunnen brengen bewaar de urine dan even in de koelkast.

Hieronder volgt een uitgebreide uitleg over onzindelijkheid en sproeien en enkele tips.

Sproeien

Sproeien is niet hetzelfde als plassen buiten de kattenbak. Plassen gebeurt meestal vanuit een gehurkte positie, terwijl sproeien plaats vindt vanuit een staande positie. Hierbij wordt de staart hooggehouden, trillend, enkele centimeters van een verticaal object vandaan waar tegen aan gesproeid gaat worden. Buiten sproeien is normaal en dient om het territorium te markeren. Zowel katers als poezen, ongecastreerd en gecastreerd, sproeien hoewel ongecastreerde katers het meest sproeien. Meestal beginnen katers te sproeien als ze volwassen worden. In 80% van de gevallen stopt het sproeien na castratie van de kater. Als gecastreerde katten binnenshuis gaan sproeien, dan is daar meestal een reden voor, bijvoorbeeld:

Verandering in gezinssituatie: Echtscheiding, baby, nieuwe partner.
Andere kat in huis waardoor de oude zich bedreigd voelt.
Verhuizing of nieuwe meubels in huis.
Kattenluikje ( Schakel met buiten, kan bedreiging vormen voor territorium).
Te veel katten of problemen binnen een groep katten.

Kortom, meestal is sproeien een indicatie dat de kat van streek is door een verandering in de huiselijke situatie waardoor de kat zich onzeker voelt. Het is belangrijk de kat goed te observeren om achter de oorzaak van de onrust te komen. De kat straffen voor dit gedrag is zinloos, het zal het dier alleen maar nerveuzer maken en het probleem zal verergeren. Het is belangrijk om een medische oorzaak uit te sluiten, want bij pijn, veroorzaakt door een blaasontsteking of blaasgruis, kan de kat proberen vanuit een staande positie te gaan plassen. Ga bij twijfel dus altijd naar de dierenarts of laat de urine nakijken.

Onzindelijkheid

Als de kat op een andere plaats dan de bak gaat plassen of ontlasten, dan spreekt men van onzindelijkheid. Gebeurt dit plotseling, dan is het belangrijk medische oorzaken worden uitgesloten. Tijdens een blaasontsteking ervaart de kat pijn bij het plassen. Plassen en kattenbak worden met elkaar geassocieerd en de kattenbak zal de schuld krijgen van de pijn: hij zal de bak dan ook willen vermijden. Pas als een medische oorzaak is uitgesloten spreekt men van een gedragsprobleem. Enkele redenen voor onzindelijkheid kunnen zijn:

De kat vindt de kattenbakvulling niet prettig: te scherp, parfum, te groot, te klein ect.
De kattenbak staat op een onrustige plaats.
De kattenbak staat te dicht bij de etensbak.
De bak wordt te goed schoongemaakt, of juist niet vaak genoeg.
Te weinig kattenbakken: het juiste aantal = aantal katten + 1 bak.
Nervositeit.
Te weinig aandacht.
Ouderdom: sommige bejaarde katten verliezen de controle over de lichaamsfuncties.

Ontlasting

Ook bij het naast de bak ontlasten is het belangrijk eerst een medische oorzaak uit te sluiten voor men van een gedragsprobleem kan spreken. Verstopte anaalklieren of rugklachten kunnen pijn bij het ontlasten veroorzaken. Maar ook ontlasting is een vorm van geurmarkering. In het centrum van zijn territorium zal de kat zijn faeces begraven, erbuiten zal het meestal onbedekt blijven liggen. Het is erg onnatuurlijk om te plassen en te ontlasten op dezelfde plaats; buitenhuis zal een kat dit nooit doen. Dit kan een reden zijn waarom de kat de ontlasting niet in dezelfde bak wil doen waarin al geplast is.
Ook hier geld weer: De kat goed observeren om achter de oorzaak te komen. Nooit straffen, en zeker nooit de kat met de neus door de urine en ontlasting halen!

De kat opnieuw leren gebruik te maken van de kattenbak

Methode 1:
Er zijn katten die er voorkeur aan geven om te plassen of poepen op zeil, vloerbedekking, kranten etc. Leg in de kattenbak in plaats van grit het voorkeursmateriaal van uw kat. Laat de kat met kattenbak in een aparte ruimte waar zich geen voorkeursmateriaal op de vloer bevindt. Als hij nu wel op de bak gaat: strooi dan na 2 dagen voortaan elke dag een laagje meer grit over het voorkeursmateriaal, net zolang tot dit verwijderd kan worden en geheel vervangen is door kattengrit. Laat de kat minstens1 week in deze ruimte alvorens hem opnieuw te introduceren in de rest van het huis.

Methode 2:
De kat wordt opgesloten in een kooi (gebruik geen transportkennel, deze is te klein) of kleine ruimte zoals de douche, met alleen een slaapmandje en een klein vloeroppervlak welke totaal wordt bedekt met kattengrit. De kat mag alleen uit de kennel om te eten. Zorg wel voor vers drinkwater! Instinctief zal de kat zijn slaapmandje schoon willen houden. In de loop van de week wordt het oppervlak van het kattengrit steeds kleiner gemaakt, tot de afmeting van een kattenbak is bereikt. Dan wordt de kattenbak in de kooi geplaatst. Laat de kat nog enkele dagen in de kooi tot hij goed gebruik maakt van de kattenbak.

Schoonmaken van sproeiplaatsen

Vul een plantenspuit met 1 deel wasmiddel bv. Biotex en 9 delen water. Dit op de plek sprayen en met keukenpapier afnemen (geen vaatdoek gebruiken om verdere geurverspreiding te voorkomen). Daarna in sprayen met alcohol en dit aan de lucht laten drogen. De kat niet eerder in de buurt laten voordat de plaats goed droog is. Gebruik nooit middelen als ammonia, chloor, luchtverfrisser, parfum of geurblokken. Ze worden door dat kat gezien als rivaalmarker en nodigen uit tot over sproeien!

Preventie

Zet minstens 2 kattenbakken in huis, op een rustige plek, in te dicht bij het eten en verwijder iedere dag de uitwerpselen en urine. Bij meerdere katten: aantal katten + 1 = Bakken in huis.
Zorg dat er elke dag schoon, vers water staat voor de kat, waar hij altijd bij kan.
Als bij de kat ooit blaasgruis is geconstateerd, geef dan de rest van zijn leven alleen speciaal dieetvoer dat de vorming van gruis voorkomt. Dit voer is uitsluitend verkrijgbaar bij uw dierenarts verkrijgbaar.
Moedig uw kat aan te bewegen en laat hem niet te zwaar worden.
Zorg voor zo min mogelijk stressfactoren. Doe eventueel een speciale Feliway verdamper in het stopcontact (deze verspreiden een geur waardoor de kat zich op zijn gemak voelt. De verdamper pas ophangen als alle sproeiplaatsen op bovenstaande manier zijn schoongemaakt.
Eventueel is er een aangepaste voeding voor stresskatten, hierin zitten stofjes die ervoor zorgen dat de kat minder snel reageren op stress.